سمفونی نهم بتهوون

سمفونی نهم بتهوون؛ سمفونی رنج و امید

شاید شما هم نام سمفونی های بتهوون به گوشتان خورده باشد. و یا حتی آنها را گوش کرده و درکی از چرایی شهرت آنها پیدا نکرده باشید. در هر حال، این سمفونی های چندگانه، جز مشهورترین قطعات موسیقی جهان محسوب می شوند. در این مقاله سعی می کنیم به یکی از مشهورترین سمفونی ها بپردازیم و پرده از راز شهرت آن برداریم، سمفونی نهم بتهوون.

بتهوون، اهنگساز مرثیه ها

مثل برخی از دیگر آهنگسازان شهیر دنیا، بتهوون هم از ابزار موسیقی برای ترسیم آزادی، و دموکراسی خواهی مردم عصر خودش بهره برده است، انچنان که گفته می شود موسیقی او تداوم انقلاب فرانسه با نیروی هنر بوده است. سمفونی نهم بتهوون فریاد برابری انسانی است.

سمفونی نهم بین سال های 1905 تا 1933 در آلمان و در قالب کنسرت برای شمار زیادی از کارگران به اجرا نهاده شد. این کنسرت در سال 1933 توسط نازی ها متوقف شد.

سمفونی نهم بتهوون

250 سال از زمان تولد بتهوون می گذرد و سمفونی نهم او هنوز به عنوان یکی از مشهوترین آثار هنری در جهان غرب شناخته می شود. کارشناسان موسیقی آشن را بزرگ ترین سمفونی تاریخ می خوانند و مفسرین در مورد پیام سیاسی آن حرف می زنند.

این سمفونی در سال 1823 تنظیم شد اما بتهوون از زمان جوانی قصد داشت که شعر ode to joy شیلر را در قالب موسیقی پیاده کند و جرقه ایجاد این سمفونی هم براساس همین شعر بود. شعر شیلر که خواسته ها و تمنیات عصر انقلاب ها را منعکس می کرد به خط فکری که بتهوون در کل عمرش دنبال می کرد نزدیک بود.

بتهوون بعد از تنظیم سمفونی هشتم دچار افسردگی شدیدی شد که در واقع واکنشی به وقایع سیاسی عصرش بود. سمفونی نهم بتهوون به صورتی نمادین جدال بین نور و سیاهی، پیشرفت و سکون را نشان می دهد. این امر در موسیقی بتهوون به صورتی ظریف با تقابل بین کلید سیاه مینور و کلید ماژور ابراز می شود.

بخش های مختلف سمفونی نهم

در هر حال، تحلیل و تفسیر سمفونی های بتهوون کار سختی است. عرصه موسیقی به طور کلی تا حد زیادی عرصه برداشت های شخصی است. مانند اشعار شعرا که در ان واحد می تواند برای افراد مختلف، مفاهیم و برداشت های متفاوتی را در پی داشته باشد. سمفونی نهم بتهوون و استفاده از آلات و ادوات موسیقی در آن، اضافه شدن آوای انسانی برای اولین بار و لحن و حال و هوای اجرا شکی را برای مفسرین باقی نگذاشته که این سمفونی در واقع تقابلی را به تصویر می کشد، تقابل و درگیری شخصی و تقابل و درگیری جامعه ای برای رسیدن به آزادی. در ادامه سعی می کنیم بخش های مختلف این سمفونی را به صورتی کلی تحلیل کنیم.

بخش یا مومان یک:

این بخش تصویرگر نبردی بزرگ است، مقاومتی قهرمانانه در مقابل شرایط بد. انچه از این بخش قابل دریافت است جهانیست بدون خوشبختی. لحن موسیقی در ابتدا آرام است، تداعی کننده یاس و سکون جامعه، اما سقوط اهنگی که با بالا رفتن صدا و بعد کاهش آن تا سطح سکوت امتداد و به صورتی چندباره انجام می شود تداعی کننده مقاومت در برابر شرایط است.

این تقابل و نبرد پرانرژی در ادامه با موتیف اصلی با سازهای بادی پاسخ داده می شود. هماوا شدن یکباره تمام سازها یا انچه با عنوان tutti chords خوانده می شود مبین تجمیع نیروهایی است که با نزول به سمت پائین دوباره محو می شود، یعنی دوباره نیروی یاس حاکم می شود. این بالا و پائین شدن ها بین گام های مینور و ماژور در واقع تقابل دو قطب قهرمان است.

بعد حال و هوای تهدیدآمیز دوباره حاکم می شود، تداعی کننده رنج و سقوط از بلندی. هماوا شدن دوباره سازها اصرار بر مقاومت را نشان می دهد.

این تقابل به انتها نمی رسد. در واقع در این بخش از سمفونی نهم بتهوون، وضعیت”یاس” و سرخوردگی حاکم بر جامعه با موسیقی ابراز می شود. در این بخش، یاس مورد اشاره به چالش کشیده می شود اما از بین نمی رود. قسمت انتهایی این مومان، سیاه و تاریک است اما حال و هوای دفاع و مقاومت و امید و باور به پیروزی هم در آن قابل درک است.

مومان دوم:

این بخش با مینور D شروع می شود اما با ماژور F تغییر لحن می دهد و شادتر می شود. ترکیب بندی سازها در این بخش، نوعی از سرخوشی و شادی را منتقل میکند که مبین ایجاد امید در جامعه برای تغییر است.

مومان سوم:

این بخش از سمفونی نهم بتهوون با بخش پرسروصدا و کنشمند بخش دو در تضاد است. این بخش از ملودی کمی آرام است و به نوعی فضای رویا واری را تداعی می کند که خواستار خوشبختی و آرامش انسانی است. در بخش هایی مشخص ملودی اوج می گیرد، و شمه هایی زیبا از ان جهان مورد درخواست را همراه با آرامش و خوشبختی عرضه می کند. در واقع در این بخش آن جهان ایده آل مورد انتظار ترسیم می شود.

مومان نهایی:

این بخش زندگی در میان جمع، خوشبختی و ارامش را تداعی میکند. بتهوون برای اولین بار الات موسیقی را با صدای خواننده همراه می کند، تا این ایده آل های انقلابی را ابراز کند، اینکه با کمک آواز انسانی پیروزی تداعی شود.

نتیجه گیری

تجزیه و تحلیلی سمفونی نهم بتهوون در قالب یک متن کوتاه کار آسانی نیست. با این حال تلاش شد شمه هایی از آن راز پیچیده شده در قالب موسیقی را در اینجا ارائه دهیم. طبیعی است که هر چه بیشتر با پیام پنهان در پشت این سمفونی آشنا شوید بیشتر و بهتر می توانید از گوش کردن آن لذت ببرید.

اگر به موسیقی کلاسیک علاقه مندید یا می خواهید یادگیری موسیقی را با سازهای غربی و ارکسترال شروع کنید بهتر است ابتدا با مشاورین مجموه ما در موسسه موسیقی سیحون تماس بگیرید. با بهره گیری از مشاوره رایگان ما بهتر می توانید در این مورد تصمیم گیری داشته باشید.

در آپارات نیز همراه ما باشید .